Güneş gözlüklerinin özellikle yaz ayları için vazgeçilmez bir aksesuar olduğunu hepimiz biliyoruz. Giyim tarzımıza uygun modellerde olmaları ve görünüşümüze şıklık katmalarıyla çok tercih edilen bir aksesuar olmanın yanında birçok işlevi de var. İlk olarak gözümüzü ultraviyole (UV) ışınlarından koruyan güneş gözlükleri aynı zamanda gözümüze toz, çer çöp gibi küçük maddelerin girmesini de engelliyor. Esas amacı gözümüzü korumak olan bu gözlükler su sporlarında, inşaat gibi mesleklerde ve gerekli birçok alanda da kullanılan vazgeçilmez bir öğe.
Renkli camları, şekilli çerçeveleri ve takan kişiye verdiği havayla güneş gözlükleri, zaman zaman bakışlarınızı da saklayan ufak iş birlikçiniz olabilmekte. Gözlerimiz şiş olduğunda, makyaj yapmaya enerji bulamadığımızda veya sadece ruh halimiz kötü olduğunda güneş gözlüklerimizi takıp kimseyle gerçek göz teması kurmadan günümüzü geçirebilmek de sağladığı yararlardan yalnızca bir tanesi. Peki, bu mükemmel araç ne zaman bulundu? Şık bir aksesuar olmanın yanında birden çok işlevsel özelliğe sahip güneş gözlüğünün tarihi en az üretilen modelleri kadar ilgi çekicidir.
Merak Edilen Bir Konu: Güneş Gözlüğünün Tarihi
Güneş gözlüğünün tarihini öğrenebilmemiz için önce gözlüğün tarihine bir göz atmamız gerekiyor. Güneş gözlüğü dışında, mercekli yani numaralı, yüzücü, dalgıç vb. olmak üzere birçok gözlük çeşidi bulunur. Temel amacı gözü korumak olan gözlükler insanoğluyla birlikte var olan ve yıllar içinde gelişen bir araçtır. Gözlüğün ne zaman icat edildiğine dair birçok teori olsa da net bir bilgi yoktur. Ancak insanların ilk zamanlardan beri avcılık, toplayıcılık gibi açık havada güneş karşısında işlerle uğraştığı düşünülürse ve atılan birkaç teoriye bakılırsa; gözlüğün M.Ö. tarihlerde bulunmuş olabileceğini söylemek mümkündür. Tabi ki o zamanlarda gözü korumak veya daha iyi görmek için yapılan araçların günümüzdeki gözlük şeklinde olmadığı aşikardır.
Gözlüğü gözlük yapan maddelerden biri camdır. Camın farklı şekilde ve kalınlıktaki haliyle oluşan merceğin ilk olarak M.Ö. 700 yılında Asurlular tarafından yapıldığı bilinmektedir. Merceğin tarihte ilk kez gözlük olarak kullanılışı ise Plinius’un ifadelerine dayanarak İmparator Nero ile görülür. Aktarılana göre Nero, gladyatör dövüşünü, yansımaları engelleyen zümrütten bakarak izlemektedir. M.S. 1000 yılları itibariyle mercek teknolojisinde yaşanan gelişmeler günümüzde okuma gözlüğü olarak bilinecek okuma taşlarının keşfine yol açmıştır. Günümüzde herkesin bildiği formdaki gözlüğün kim tarafından icat edildiğine dair kesin bir bilgi yoktur. Bilinen ilk rivayete göre İngiliz bilim adamı ve filozof Roger Bacon bildiğimiz güneş gözlüğüne yakın halini üreten ilk kişidir. Diğer bir rivayet, gözlüğün ilk olarak İtalya’daki bir manastırda keşfedildiği ve buradan Avrupa’ya yayıldığıdır.
Ne olursa olsun herkesin bildiği tek bir şey vardır. O da gözlüğün seneler içinde geliştirildiği ve estetik bir hale getirildiğidir. Yüzyıllar içerisinde gözlük takmaya farklı anlamlar yüklenmiştir. Başta eğitimli ve zengin çevrelerde kullanılan gözlük sonralarda sağlıklı kişilerin taktığı bir araç olmuştur; ancak çerçevesi, sapı ve diğer eklenen özellikleriyle gözlük 20. Yüzyılda başlı başına bir endüstri haline gelmiştir. Farklı modellerde üretilen gözlükler değerlenmiştir. Özellikle 1950’li yıllarda Hollywood sinemasıyla bir ikon haline gelen güneş gözlükleri, günümüzde artık herkes tarafından sevilerek takılmaktadır.
Gözlük Hakkında Yararlı Bilgiler
Gözlüklerdeki mercek kısmı, gözümüzü UV ışınlarından koruyan ana kısımdır. Işınların kırılmasını sağlayan bu saydam cisimler, gelen ışınların hızını ve yönünü değiştirebilir. Teknik bilgilere çok girmeden; merceğin farklı odak noktalarına ve kalınlıklarına sahip oluşuyla gözlükler arasındaki farklılıkları yarattığını söyleyebiliriz. Astigmat veya miyop için takılan gözlükleri günlük hayatta kullanılan numarasız gözlüklerden ayıran fark temelde budur. Örneğin, moda sektöründe kullanılan ve aksesuar olarak takılan güneş gözlükleri odak noktasına veya odak uzaklığına sahip değildir. Işınları belli bir noktada toplayamasa da kırabilen bu gözlük çeşitleri göz hastalıkları tedavilerinde kullanılmaz. Numarasız gözlük olarak da bilinirler. Üretilen çeşitli ve yenilikçi tarzdaki modelleri estetik değere sahiptir.
Güneş gözlüklerinin neden farklı renkte camlara sahip olduğunu hiç merak ettiniz mi? Görünüme ve modaya uygun olmasının başlıca gözetildiği gözlük camı renklerinin aslında birbirinden farklı özellikleri vardır. Mavi renkli camlar fazla yansıtma yapsa da karlı ortamlarda kullanılan en uygun cam türüdür örneğin. Özellikle profesyonel anlamda kış sporları yapan kişilerde mavi camlı gözlükler gördüğünüzü hatırlamış olabilirsiniz. Gözlük camının rengi, ışığın algılanış biçimini değiştirdiğinden gözlüğün takılacağı ortama göre seçilmelidir. Günlük kullanımlar için her rengin doğal rengiyle algılanmasını sağlayan gri veya dumanlı cam renginin kullanılması önerilir. Turuncu veya amber renkli gözlükler, trafik ışıklarının algılanışında sorun yaratabileceğinden araba kullanırken önerilmez. Kahverengi ve sarı renkler ise açık havada doğayla iç içe geçireceğiniz bir günün tamamlayıcısı olabilir.
Günümüzdeki Popülerliğinde Güneş Gözlüğünün Tarihi Önemli Bir Rol Oynuyor
Holywood sineması olmasa bugün güneş gözlükleri dendiğinde belki de çoğu kişi ne olduğunu bilmeyecekti. Moda dünyasının vazgeçilmez parçalarından biri olan güneş gözlükleri günlük hayatın da vazgeçilmez bir aksesuarı. Günümüzde ucuzu, pahalısı, markalısı veya sokaktan alınanı fark etmeksizin herkesin severek taktığı bir güneş gözlüğü mutlaka var. Güneş gözlüğünün bu popülerliği ise sadece gözümüzü korumak için sağladığı yarardan değil kişiye verdiği havadan da kaynaklanıyor. Belki de çoğu kişi kalitesine bakmaksızın farklı renklerde ve modellerde güneş gözlükleri alarak kıyafetlerine uyduruyor. Onun bu popülerliği, kapalı ortamlarda bile takılmasını normalleştiriyor, siz düşünün!
Lolita filmindeki Sue Lyon’ın kalpli gözlükleri ve Marilyn Monroe’nun kedi gözü gözlükleriyle başlayan serüven yıllar içerisinde bir ünlü geçidine dönmüştür. Wayfarer modeli Audrey Hepburn ile özdeşleşerek hala ilk defa güneş gözlüğü alacakların bile tercihi olurken; barışa yönelik söylemleri ve hayal dünyasıyla tanınan John Lennon 70’lerde taktığı renkli yuvarlak gözlükleri ile genç nesli uzun yıllar etkilemiştir. 2000’li yılların başına gelirken gerçeklik algımızla oynayan Wachowski Kardeşler’in yapımı olan Matrix filminde fütüristik gözlükler milenyuma damgasını vurmuştur. 2010 yılı ve günümüze kadar olan süreçte ise sosyal medya kullanımı giderek artmış ve trend gözlükler, kıyafetler çok çabuk değişir hale gelmiştir. Ünlülerin yaptığı paylaşımlardaki ürünler tükenirken, yaşam tarzıyla veya seçtiği kıyafetlerle “influencer” olmayı başaran kişiler diğer kişileri etkilemiştir.
Eskiden tüm kitleleri Hollywood filmleri etkilerken günümüzde sosyal medya bu görevi üstlenmektedir. Gençten yaşlıya, çocuktan yetişkine kadar herkesin severek kullandığı güneş gözlükleri için sitemizi ziyaret etmeyi unutmayın. Size en uygun güneş gözlüğü modelini bulmak sandığınız kadar zor olmayacaktır. Tek yapmanız gereken hangi tarzı beğendiğinize karar vermek ve yüz tipinizi de bu kararı verirken göz önünde bulundurmaktır. Ultraviyole ışınlardan korunurken şık olmak hiç bu kadar keyifli olmamıştı!
Bir önceki yazımıza https://www.optikagozluk.com/blog/icerik/burcunuza-gore-gunes-gozlugu-secimi linkinden ulaşabilirsiniz.